Hiện nay trong xu thế phát triển của xã hội, các phương tiện thông tin đại chúng ngày càng nhiều, số lượng bạn đọc đến với các thư viện ngày càng giảm. Để tìm cho mình một hướng đi mới trong việc thu hút bạn đọc đến với thư viện và phát triển phong trào đọc và làm theo sách báo, Thư viện tỉnh Yên Bái xây dựng Dự án “Xe thư viện lưu động” ngay sau chuyến đi thăm và làm việc của Đoàn cán bộ Văn hoá tỉnh Yên Bái tới tỉnh Val De Marne (Cộng hoà Pháp) vào tháng 7 năm 2007. Ngày 18/12/2008 “Xe thư viện lưu động” được khai trương tại Thư viện tỉnh Yên Bái và chính thức đi vào hoạt động. Dự án “Xe thư viện lưu động” được thực hiện với tổng số vốn đầu tư là 94.292 Euro, tương đương 2.198.790.732 VNĐ. Trong đó kinh phí do hội đồng tỉnh Val De Marne tài trợ là 1.753.114.732 VNĐ, kinh phí do tỉnh Yên Bái đối ứng là 445.676.000 VNĐ.

      Sau gần 4 năm triển khai hoạt động phục vụ tại các cơ sở trong tỉnh, “Xe thư viện lưu động” thực sự là dự án thiết thực và hiệu quả trong việc phục vụ cộng đồng của Thư viện tỉnh Yên Bái. Hiện nay xe thư viện lưu động của Thư viện tỉnh Yên Bái đang phục vụ tại 61 điểm trên địa bàn toàn tỉnh, thực hiện theo đúng nguyên tắc đã thoả thuận giữa hai tỉnh và trong dự án đã được phê duyệt. Trong đó, Thư viện tỉnh Yên Bái đã đặc biệt quan tâm xây dựng các điểm phục vụ của Xe thư viện lưu động ở các tuyến cơ sở, vùng sâu, vùng xa trong tỉnh.

      Mỗi tuần một ngày cho các khu vực dân cư, trường học, cơ quan, xí nghiệp nằm trong bán kính từ 3km đến 5km tính từ Thư viện tỉnh. Mỗi tháng 04 lần đi phục vụ tại các điểm dân cư, trường học… ở các huyện, thị trong tỉnh theo 4 tuyến :

            - Tuyến 1 : Yên Bái đi các huyện Văn Chấn, Trạm Tấu, Mù Cang Chải.

            - Tuyến 2 : Yên Bái đi huyện Trấn Yên, Văn Yên

            - Tuyến 3 : Yên Bái đi huyện Lục Yên và một phần của huyện Yên Bình.

            - Tuyến 4 : Yên Bái đi huyện Yên Bình và một phần của vùng hồ Thác Bà.

            Mỗi lần đi các tuyến, xe đều phục vụ từ 4 đến 5 điểm.

     Xe thư viện lưu động được trang bị trên 3.000 bản sách, gồm đủ các môn loại tri thức, được sắp xếp theo các chủ đề chính là: Chính trị; xã hội, pháp luật; khoa học - kỹ thuật; nông nghiệp; y học; văn học; thiếu nhi; tài liệu điện tử; tài liệu thư mục… rất thuận tiện cho việc chọn lựa tài liệu của bạn đọc. Trên xe thư viện lưu động còn được trang bị 05 máy tính (trong đó có một máy tính sách tay) cùng các thiết bị nối mạng và một bộ đèn chiếu. Bạn đọc có thể tra tìm sách trên cơ sở dữ liệu của Thư viện tỉnh Yên Bái, của Thư viện Quốc gia Việt Nam, đặc biệt bạn đọc có thể truy cập Internet và được sử dụng các tài liệu điện tử, CSDL thư viện điện tử KHCN. Bạn đọc khiếm thị sẽ được phục vụ tài liệu điện tử là đĩa đọc.

     Phương thức phục vụ của xe thư viện lưu động phù hợp với các đối tượng bạn đọc ở cơ sở, nghĩa là : Vừa tổ chức phục vụ tại chỗ, vừa phối hợp với cơ sở để cho mượn tập thể. Trong quá trình phục vụ Thư viện tỉnh đã phối hợp với UBND xã, Ban văn hoá xã và nhà trường cùng tổ chức quản lý phục vụ bạn đọc, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho bạn đọc vì vậy đã thu hút được đông đảo bạn đọc đến sử dụng sách, báo và tra tìm thông tin trên xe thư viện lưu động.

     Thông qua những lần đi phục vụ tại cơ sở, cán bộ của Thư viện tỉnh  Yên Bái đã tìm hiểu nhu cầu đọc sách, báo của bạn đọc để chọn lựa sách phù hợp với từng điểm đến phục vụ vì vậy ngày càng đáp ứng nhiều hơn nhu cầu của bạn đọc tại cơ sở. Thư viện tỉnh Yên Bái tiếp tục phối hợp với các Phòng, Trung tâm Văn hoá Thông tin, Thư viện các huyện, thị trong tỉnh mở thêm điểm phục vụ tại các huyện, thị và thành phố Yên Bái.

     Ngoài việc phục vụ tại các điểm cố định theo kế hoạch, xe Thư viện lưu động của Thư viện tỉnh Yên Bái còn phục vụ các hoạt động chính trị – xã hội và các Lễ hội diễn ra trong năm tại địa phương như : Lễ hội đền Thác Bà ở huyện Yên Bình; Lễ hội đền Đại Kại ở huyện Lục Yên; Lễ hội đền Đông Cuông ở huyện Văn Yên; Lễ hội Ruộng bậc thang ở huyện Mù Cang Chải; Lễ công bố Chương trình du lịch về cội nguồn năm 2011 của ba tỉnh Phú Thọ - Yên Bái - Lào Cai tại thị xã Nghĩa Lộ, Lễ kỷ niệm chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ (07/5/1954 – 07/5/2011) và đón bằng công nhận di tích cấp Quốc gia đèo Lũng Lô ở huyện Văn Chấn, phục vụ Đại hội Đảng bộ cấp huyện trong nhiệm kỳ 2010 – 2015... Tại các điểm phục vụ Lễ hội, trong chương trình của xe Thư viện lưu động đã phục vụ nhân dân và du khách thập phương đến tham quan, đọc báo, tạp chí các tỉnh, thành phố trong cả nước, các loại sách về văn hóa các dân tộc, giới thiệu về văn hoá, du lịch của tỉnh, của vùng mà xe đến phục vụ.

 Ngoài ra, xe thư viện lưu động của Thư viện tỉnh Yên Bái còn tổ chức các buổi chiếu phim tư liệu giới thiệu hình ảnh quê hương và các điểm du lịch của Yên Bái, các phim khoa học kỹ thuật, tuyên truyền phổ biến pháp luật, phim thiếu nhi; Tổ chức trưng bày, giới thiệu sách, báo theo một số chuyên đề như : “Mừng Đảng, mừng xuân, mừng đất nước đổi mới”; “Phụ nữ Việt Nam anh hùng, trung hậu, đảm đang”; “Sắc màu văn hoá các dân tộc vùng Tây Bắc”; “Mường Lò trảy hội mùa xuân”, “Báo xuân các tỉnh, thành phố trong cả nước”, “Yên Bái điểm hẹn du lịch”; “ Thác bà - Hồ trên núi”, tổ chức trưng bày triển lãm tranh ảnh về văn hóa giữa hai tỉnh Yên Bái và tỉnh Val de marne (Cộng hòa Pháp)...

      Thư viện tỉnh Yên Bái luôn quan tâm bổ sung các đầu sách mới phục vụ trên xe thư viện lưu động, giúp bạn đọc ở cơ sở được tiếp cận nhiều hơn các thông tin mới, phù hợp, nhằm đáp ứng nhu cầu tìm kiếm thông tin, phục vụ cho học tập, sản xuất, sinh hoạt, giải trí của người dân ở cơ sở. Đặc biệt, thư viện thường xuyên bổ sung thêm các tài liệu điện tử, cơ sở dữ liệu thư viện điện tử KHCN, cơ sở dữ liệu báo – tạp chí trong nước số hóa toàn văn làm phong phú thêm nguồn thông tin để thu hút bạn đọc. Hiện nay vốn tài liệu dành cho hoạt động của xe thư viện lưu động đã có trên 56.000 bản sách. Trong Thư viện điện tử đã có 238.000 tài liệu, 1.050 phim. Thư viện tỉnh Yên Bái không chỉ phục vụ bà con đọc tài liệu trong thư viện điện tử mà còn sao in các tài liệu, phim KHKT về chăn nuôi, trồng trọt tặng cho bà con nhân dân tại cơ sở. Cho đến nay Thư viện tỉnh Yên Bái đã tặng trên 2.000 bản sách, báo và đĩa cho bà con ở cơ sở, trong đó chủ yếu là bà con ở vùng cao, vùng sâu, vùng xa nơi cuộc sống còn nhiều khó khăn.

     Hàng năm, xe thư viện lưu động của Thư viện tỉnh Yên Bái đã phục vụ trên 200 lượt xe đến, 50.000 lượt bạn đọc, trên 100.000 lượt sách, báo luân chuyển, 1.800 lượt bạn đọc truy cập Internet và vào các cơ sở dữ liệu của Thư viện tỉnh. Chiếu phim tài liệu, phim tuyên truyền, phim thiếu nhi phục vụ gần 10.000 lượt người xem. Chương trình Thư viện điện tử  của Thư viện tỉnh đã phục vụ gần 6.000 lượt người sử dụng. Triển lãm tranh, ảnh về văn hoá giữa hai tỉnh Yên Bái và tỉnh Val de marne đã đón trên 9.000 lượt người xem, kết hợp luân chuyển trên 2.000 bản sách xuống phục vụ tại các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh.             

     Xe thư viện lưu động được đưa vào sử dụng đã giải quyết tình trạng bị động của Thư viện tỉnh Yên Bái khi triển khai các hoạt động phục vụ ngoài thư viện, mở rộng địa bàn phục vụ của Thư viện tỉnh tới các xã vùng cao, vùng sâu, vùng đồng bào dân tộc ít người của tỉnh, khai thác triệt để vốn sách báo của Thư viện tỉnh phục vụ cộng đồng. Xe thư viện lưu động đã đáp ứng được nhu cầu đọc sách, báo của bạn đọc tại cơ sở, giúp bạn đọc tiếp cận với các thiết bị hiện đại và xã hội thông tin được nhiều hơn. Đồng thời, hoạt động của xe thư viện lưu động góp phần đẩy mạnh phong trào đọc và làm theo sách, báo của cán bộ và nhân dân trong tỉnh, thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá ở cơ sở”.

Thông qua các hoạt động  phục vụ của xe Thư viện lưu động đã góp phần không nhỏ vào việc tuyên truyền đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, phổ biến công nghệ, kỹ thuật mới, giáo dục đạo đức, lối sống lành mạnh cho mọi tầng lớp nhân dân. Quảng bá tuyên truyền về các điểm du lịch của tỉnh, góp phần tích cực trong phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

THƯ VIỆN TỈNH YÊN BÁI