Tết Nguyên Đán là lễ hội lớn nhất trong các lễ hội truyền thống của Việt Nam, là điểm giao thời giữa năm cũ và năm mới, giữa một chu kỳ vận hành của đất trời, vạn vật cỏ cây. Đối với người dân đất Việt, Tết không chỉ là dịp để quây quần sum họp bên gia đình, mà còn là thời điểm để bảo tồn bản sắc văn hóa dân tộc qua việc duy trì những phong tục cổ truyền đặc sắc.

Nhân dịp đón Xuân Quý Mão – 2023, để bạn đọc có cái nhìn sâu sắc hơn về những phong tục cổ truyền, các lễ hội văn hóa dân gian của Việt Nam. Chuyên đề sách hay kỳ này, Thư viện tỉnh Yên Bái trân trọng giới thiệu tới bạn đọc Chuyên đề tài liệu: “Văn hóa lễ tết của người Việt”.

1. “Tết cổ truyền người Việt”, Lê Trung Vũ chủ biên; sách do NXB. Văn hóa dân tộc ấn hành năm 2012; dày 254 trang; khổ 21cm; kí hiệu kho: VV45181  

Cuốn sách “Tết cổ truyền người Việt” đã đạt giải nhất, tặng thưởng của Hội Văn Nghệ dân gian Việt Nam (1993). Tết cổ truyền (còn gọi là Tết Nguyên Đán) là Tết mở đầu cho một năm mới, dân gian ta còn gọi là Tết Cả. Đây là lúc mở đầu vòng quay mới của vũ trụ sau bốn mùa chu chuyển, mọi người chúc nhau những lời chúc tốt đẹp nhất, các Lễ hội rộn ràng diễn ra trên khắp đất nước...

Cuốn sách "Tết cổ truyền người Việt" sẽ cùng bạn tìm hiểu:

Phần 1: Tết làng quê

Phần 2: Tết thành thị

Phần 3: Tết Nguyên Đán trong cung đình các triều đại trước

Phần 4: Trò chơi ngày tết và trò chơi trong hội Xuân các dân tộc  

2. “Những lễ hội truyền thống tiêu biểu của Việt Nam”, Phạm Minh Thảo biên soạn; sách do NXB. Dân trí ấn hành năm 2020; dày 118 trang; khổ 21cm; kí hiệu kho: MT52676, MT52677, MT52678, VV53551

Cuốn sách giới thiệu các lễ hội truyền thống của một số nhóm dân tộc trên đất nước Việt Nam, nhằm đáp ứng nhu cầu tìm hiểu về cội nguồn của nhân dân, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, giáo dục truyền thống và lối sống văn hóa, củng cố và mở rộng khối đoàn kết toàn dân. Cuốn sách được chia làm bốn phần gồm: Lễ hội lịch sử, Lễ hội phong tục, Lễ hội của đồng bào thiểu số, Diễn xướng và ca vũ.

 3. “Khảo luận về Tết”, Tác giả Huỳnh Ngọc Trảng; sách do NXB. Văn hóa văn nghệ ấn hành năm 2018; dày 195 trang; khổ 24cm; kí hiệu kho: MT50296, MT50297, MT50298, VT8139  

Cuốn sách “ Khảo luận về Tết” giúp bạn đọc hiểu thêm Tết Nguyên đán vốn được bắt đầu từ việc thực hành lễ Nguyệt sóc (ngày Mùng một), nhưng vì đó là ngày đầu tiên của năm nên được đặc biệt coi trọng. Tết còn biểu hiện sự giao cảm giữa trời đất và con người với thần linh, theo góc độ mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên, Tết đánh dấu thời điểm thay cũ đổi mới của chu kỳ thời tiết khí hậu thuận theo sự vận hành của vũ trụ, biểu hiện sự luân chuyển lần lượt các mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông mang ý nghĩa đặc biết đối với xã hội nông nghiệp. Đọc “Khảo luận về Tết” để thấy, để cảm nhận Tết Nguyên đán là một phong tục tốt đẹp mà nhân dân ta còn duy trì, lưu giữ như một nét sinh hoạt văn hóa mang những giá trị truyền thống trong nhịp sống hiện đại.

 4. “Tết trong đời sống tâm linh người Việt”, sách do NXB. Văn hóa thông tin ấn hành năm 2008; dày 229 trang; khổ 19cm; kí hiệu kho: MV20255, MV20256, VV36634, VV36635

Cuốn sách trình bày một cách khái quát về tết cổ truyền, những tục lệ, nghi lễ và các hoạt động văn hóa dân gian diễn ra trong các ngày tết như: gói bánh trưng xanh, bày mâm ngũ quả, xin câu đối tết, cúng đêm giao thừa và chúc tết ông bà cha mẹ… Cùng những thói quen trong sinh hoạt cộng đồng và những điều thú vị về cảm xúc của con người Việt trong những ngày lễ tết truyền thống của dân tộc. Nội dung tổng thể của cuốn sách chính là những đặc trưng văn hóa tâm linh của người Việt, thông qua biểu tượng Tết Nguyên đán biểu trưng cho đời sống tinh thần của các gia đình theo chu kỳ trọn một năm.

5. “Văn hóa lễ tết của người Việt”, Tác giả Băng Sơn; sách do NXB. Thanh niên ấn hành năm 2010; dày 289 trang; khổ 19cm; kí hiệu kho: MT17060, MT17061, VV42407, VV42408

Đây là cuốn sách được rất nhiều bạn đọc yêu thích hiện nay bởi không chỉ giúp chúng ta nhìn lại những nét đẹp, phong tục trong dịp lễ, Tết của người Việt mà giúp bạn đọc hiểu biết thêm về văn hóa lễ Tết của dân tộc Việt Nam, để đắm mình trong không khí của Tết Nguyên đán; Tết Thanh Minh; Tết Đoan Ngọ; Tết Trung thu… được tác giả mô tả, phân tích hết sức sinh động, tinh tế và khoa học.

Những ngày Tết hẳn sẽ trở nên hữu ích với tất cả mọi người nhất là các bạn đọc trẻ muốn tìm hiểu về văn hóa lễ Tết người Việt ta từ xưa tới nay! Những cuốn sách này sẽ là món quà Xuân ý nghĩa, góp một phần vào bức tranh Tết Việt nhiều màu sắc của mỗi quý vị bạn đọc. Rất mong các bạn có một kỳ nghỉ Tết mang đậm phong vị dân tộc Việt.

Thư viện tỉnh Yên Bái trân trọng giới thiệu tới bạn đọc!

                                                                                  Nguyễn Hiền 

                                                                       Phòng Công tác bạn đọc